Er is een verandering opgetreden in de manier waarop mensen naar muziek luisteren en films kijken. Een van de gevolgen van die verandering is dat we ons minder bezig houden met het bezitten van iets dan vroeger en meer gericht zijn op het ontlenen van waarde. In plaats van een verzameling muziek in fysieke vorm op te bouwen, downloaden of streamen we deze. Als gevolg hiervan zijn de platencollecties van een generatie geleden, zorgvuldig verworven en vaak alfabetisch gerangschikt, een zeldzaamheid geworden, ondanks de heropleving van vinyl.
Het is een soortgelijk verhaal als het om films gaat. De eens zo gebruikelijke praktijk om films te kopen – op VHS-tape en vervolgens op dvd en Blu-ray – is nu een niche-tijdverdrijf. Van abonnementsdiensten zoals Netflix, Amazon of Hulu tot betaalvrije opties zoals YouTube, er zijn tal van manieren om tv-programma’s en films te kijken zonder fysiek een exemplaar te hoeven bezitten. En dankzij de overvloed aan streamingdiensten die worden aangeboden, kun je waar en wanneer je maar wilt je favoriete film kijken, een tv-show die je gezien moet hebben of luisteren naar de je favoriete nummers op je smartphone, tablet of laptop.
Een veelgehoorde misvatting over onze veranderende mediaconsumptiegewoonten is dat streaming een inherent groenere manier is om naar muziek te luisteren. De kunststoffen en verpakkingsmaterialen die werden gebruikt bij de productie en distributie van zoiets als een vinylplaat waren altijd gemakkelijk te zien. Je hoefde ze niet te visualiseren, je kon ze in je handen houden. Van de zwarte PVC-schijf tot de kaart en papieren hoes, tot de krimpfolie eromheen. Dat geldt simpelweg niet als het om streamingdiensten gaat. Klik, tik of veeg, ga zitten en luister of kijk on-demand. Het is zo eenvoudig en gemakkelijk dat het lijkt alsof het volledig wrijvingsloos is langs de hele leveringsketen.
Als je luistert via een van de vele streamingdiensten die beschikbaar zijn, wordt de muziek die je kiest niet opgeslagen op je computer of telefoon enz. In plaats daarvan bevindt het zich ergens op een server in een datacenter. Spotify is de grootste muziekstreamingservice met naar verluidt 207 miljoen maandelijkse actieve gebruikers en in het laatste kwartaal van 2018 luisterden die gebruikers naar 15 miljard uur aan materiaal. Het heeft onlangs de beslissing genomen om te stoppen met het gebruik van zijn eigen servers en zijn activiteiten te migreren naar de Google Cloud, wat naar verluidt ongeveer 450 miljoen dollar kostte. Dat is veel digitale inhoud die op veel servers staat.
De cloud waar we zoveel over horen, die zo ongrijpbaar en vaag klinkt, is in feite enorme gebouwen volgepropt met servers, switches, gegevensopslagapparaten, bekabeling, koeling, CCTV, enzovoort. Elke cloudservice die je gebruikt, doet een beroep op een datacenter om aan je behoeften te voldoen. Dat omvat alles, van online winkelen tot een energievergelijker tot het uitvoeren van een hoogwaardige software-as-a-service enterprise computing-applicatie. Je kunt ook vrijwel alle apps die je op je telefoon gebruikt, aan die lijst toevoegen. In totaal zouden de datacenters van de wereld verantwoordelijk zijn voor ongeveer 2 procent van het wereldwijde elektriciteitsverbruik en evenveel CO2 produceren als de luchtvaartindustrie.